Saraswati
Saraswati (skt. सरस्वती Sarasvati), Sara to istota, esencja bytu, a swa to jaźń; jest pierwszą z trzech najważniejszych bogiń w świecie hinduizmu; imiona pozostałych to Lakszmi i Durga. Według mitologii indyjskiej małżonka Boga-demiurga Brahmana. Uważana za wcielenie wiedzy; bogini prawdy, mądrości i przebaczenia, patronka nauk, sztuk pięknych, muzyki oraz (pierwotnie) rzek. Miała przemieszczać się po wodzie na grzbiecie łabędzia. Innym zwierzęciem utożsamianym z Saraswati jest jeden z symboli Indii - paw. Jej imieniem nazwano wyschniętą obecnie rzekę w stanie Gujarat. Od imienia tej Bogini pochodzi nazwa jednej z dziesięciu zakonnych linii przekazu w hinduizmie. Zakon Saraswati jako zakon sannjasinów zajmuje się głębiej praktykami z Kundalini.
Saraswati oznacza w poetyckim sanskrycie "Tę, do której należą jeziora i stawy". Wielokrotnie wspominana w Rygwedzie i Puranach. Występuje w nich jako skromna postać o szlachetnych przymiotach, ucząca czytelnika przewagi piękna ducha nad pięknem pozornym i zewnętrznym. Jej przydomek to Shonapunya ("Oczyszczona z krwi"). W filozofii Wedanty uosobienie żeńskiej witalności i aspekt wiedzy w energii Śakti. Przedstawiciele tej szkoły uważają za swój obowiązek oddawanie czci Saraswati; w przeciwnym wypadku nie są w stanie dostąpić Mokszy, czyli zaprzestania przyjmowania kolejnych wcieleń po śmierci. Saraswati jest anielicą, boginią kontemplowaną w lotosie Muladhara Ćakra.
Indyjska bogini mądrości przedstawiana jest często jako piękna kobieta o gładkiej cerze w śnieżnobiałych szatach, siedząca na asanie lotosu bądź na łabędziu. Z tego powodu utożsamiana jest dość powszechnie z bielą; rzadziej spotykane skojarzenia z żółcią wiążą się z barwą kwiatów kapusty, rosnących obficie podczas wiosennego festiwalu bogini. Cztery ramiona, pojawiające się najczęściej na wizerunkach Saraswati symbolizują cztery aspekty osobowości ludzkiej: umysł, intelekt, czujność i ego. W jej dłoniach znajdują się z kolei przedmioty:
- Weda, reprezentuje wiedzę;
- Japa Mala - rodzaj różańca z pereł typu, zdradzający upodobanie do medytacji;
- Kumbhan - dzban z wodą święconą, symbolizujący odwieczne związki bogini z rzeką;
- Veena, (Vĭna) typ lutni uważany za narodowy instrument muzyczny Indii, przypominający o zamiłowaniu do muzyki.
- Om Sarasvatyai Namah! (108x) - Mantram pozdrawiający boginię Saraswati
- Om Śri Sarasvatyai Namah! (1008x) Pozdrowienie bogini Saraswati
W pobliżu stóp bogini pojawia się zazwyczaj łabędź zwany Hamsa albo paw reprezentujący również takie przymioty, jak duma i arogancja. Ptak ten występuje czasem jako swoisty wierzchowiec bóstwa. W tle niemal zawsze pojawia się rzeka lub jezioro - początkowo Saraswati miała bowiem patronować żywiołowi wody. Wskutek praktyki z tą boginią rodzą się talenty do gry na instrumentach strunowych takich jak Vina (Wina) oraz zamiłowanie do studiowania Świętych Pism. Są to niezawodne oznaki, że moc duchowa, śakti tej bogini pracuje w człowieku.
Laja Joga oferuje specjalny przekaz praktyki inicjacyjnej o charakterze misteryjnej ezoterycznej jogi z boginią Saraswati Dewi.