Wjasa

Wjāsa

Wjāsa (Dewanāgarī: व्यास) jest jedną z głównych i czczoną postacią w większości hinduskich tradycji. Jest on także znany jako Badarajana. Czasami nazywa się go także Weda Wjasa (वेद व्यास, weda wjāsa) (czyli ten, który skomponował Wedy) lub Kryszna Dwajpajana (nawiązując do ciemnego koloru jego skóry i miejsca urodzenia). Uznaje się go za pisarza zarówno Wed, jak i tekstów dodatkowych takich jak Purany. Wiele tradycji wisznuickich uważa go za awatara Wisznu. Wjasa jest także uważany za jednego z ośmiu Ćirandźiwinów (długo żyjących, nieśmiertelnych), którzy, nawiązując do ogólnego hinduskiego przekonania, ciągle istnieją.

Wjasa, Wyasa, Vyasa, Ryszi Wjasa lub Mararyszi Wjasa, w dewanagari व्यास - vyāsa, dosł. "zbieracz", "kompilator", również Wedawyasa (वेद व्यास, trl. veda vyāsa) - tytuł odnoszący się do wielu Indusów. Najczęściej używa się go w odniesieniu do starożytnego mędrca indyjskiego - Maharyszi Weda-Wjasa, któremu przypisuje się autorstwo Mahabharaty i Puran oraz podział Wedy na części. Uważany za kompilatora Brahmay, czyli Badarayana-sutry. Indyjski tytuł Ryszi (Rishi) w tłumaczeniu na japoński Roshi (spolszcz. Roszi)oznacza oświeconego mistrza duchowego, strażnika wiedzy, mistrza mądrości, mędrca i wieszcza w jednym.

Zrodził się on z Mahamuniego Paraśary w łonie Satjawati, przed jej zaręczynami z Maharają Śantanu, ojcem wielkiego generała Bhiszmy. Na polecenie swojej matki, Satjawati, która później została poślubiona przez Maharaję Śantanu, i na prośbę Bhiszmadewy, najstarszego syna Maharajy Śantanu, ze swoją pierwszą żoną, Gangesem, Wjasa spłodził trzech świętych synów: Dhrytarasztrę, Pandu i Widurę.

W czasie gdy chciał on, dla dobra wszystkich ludzi w tym wieku Kalijugi, zapisać wielką epopeję Mahabharatę, potrzebował on wytrwałego pisarza, który mógłby pisać pod jego dyktando. Na polecenie Brahmay zadania tego podjął się Śri Ganeśaji, pod warunkiem, że Wjasadewa nie zatrzyma dyktowania nawet na moment. Tak więc Mahabharata powstała przez połączony wysiłek Wjasy i Ganeśy. Wjasę, inicjował duchowo Maharyszi Narada Muni. Od Ryszi Wjasy inicjację przejął Madhvacarya, zaczynając Madhva-sampradayę, w którą również jest włączona Gaudiya-sampradaya.

Ryszi Wjasa zwany jest także jako: Kryszna-dwaipajana, Dwaipajana, Satjawati-suta, Paraśarja, Paraśaratmadźa, Badarajana, Wedawjasa.

W Mahabharacie

Wjasa pojawia się po raz pierwszy w Mahabharacie jako jej autor i ważna postać. Był on synem Satjawati, córki rybaka lub przewoźnika promowego i wędrującego mędrca Paraśary. Urodził się on na wyspie znajdującej się na rzece Jamuna. Powiada się, że jest to blisko Kalpi w dystrykcie Dźalaun w Uttar Pradeś. Wiele wskazuje także na to, że mędrzec urodził się przy złączeniu rzek Koel, Sankha i Brahmani w dzisiejszym mieście stali Rourkela w Północnej Orissie. Miejsce nazwano po nim jako Wedwjas. Posiadał on ciemną skórę i pewnie dlatego nazywano go imieniem Kryszna (czarny), a także imieniem Dwaipajana co znaczy "Urodzony na wyspie".

Weda Wjasa

Hindusi tradycyjnie utrzymują, że to Wjasa podzieli pierwotną Wedę na cztery. Stąd nazwano go Weda Wjasą lub "Tym, który rozdzielił Wedy", gdyż podział Wed bł czynem, który pozwolił ludziom na zrozumienie ich boskiej wiedzy. Słowo Wjasa znaczy "dzielić, rozróżniać lub opisywać".

Istnieje różnica zdań na temat tego, czy Wjasa był pojedynczą osobą, która dokonała podziału, czy uczyniła to grupa uczonych. Wisznu Purana zawiera interesującą teorię na temat Wjasy. Hindusi wierzą, że wszechświat jest fenomenem, który powstaje i rozpada się szybko. Każdy cykl jest zarządzany przez pewną liczbę Manu, jednego na każdą Manwantarę, która składa się z czterech cyklów, Jugi zanikających zalet moralnych. Dwapara Juga jest trzecią z Jug. Wisznu Purana (3 Księga, 3 Rozdział) powiada:

W każdej trzeciej epoce świata (Dwapara) Wisznu w osobie Wjasy, po to, aby wznosić ludzkość, dzieli Wedę będąca normalnie całością, na wiele części. Obserwując ograniczoną wytrwałość, energię i zaangażowanie śmiertelników, dzieli Wedę na cztery części, aby dostosować ją do ich pojętności; zaś forma cielesna, którą przybiera, ażeby wprowadzić ten podział jest znana jako Weda-wjasa. Trzeba także zauważyć, że w obecnej Wajwaswata Manwantarze Weda była reorganizowana przez Ryszich już dwadzieścia osiem razy i dwudziestu ośmiu Wjasów pojawiało się, by reorganizacje (podział Wed) przeprowadzić.