Turija

Turija, w sanskrycie तुरीय turīya, synonim turya, caturiya, caturtha - dosłownie: czwarty; według traktatu Laghujoga-wasisztha (3.9.126), stan bycia wyzwolonym za życia, dźiwanmuktą, który wykracza poza siedem poziomów mądrości znanych jako dźńana-bhumi. W klasycznej filozofii indyjskiej stan czystej, obserwującej świadomości sakszi.

W tantrycznej jodze turija znaczy dosłownie "czwarty" (stan świadomości), obok dźagrat (stanu świadomości na jawie), swapna (marzeń sennych lub wyobraźni) oraz suszupti (stanu głębokiego snu, bez marzeń i fantazji), jednocześnie łączący wcześniejsze trzy stany w jedno.

Stan turija czy turja porównywany jest do dźwięku świętej sylaby Aum lub do trójzębnego drzewca triśula (trójzębu Śiwa Jogeśwara). Może być wyjaśniany jako stan prostego atmana, nie ograniczanego niczym czyli stan bycia w całkowitej jedności z Atmanem, prawdziwą Jaźnią czy boską Duszą.

Pojęcie turija jako czwarty stan świadomości pojawia się w szeregu tekstów należących do różnych nurtów indyjskiej myśli filozoficznej: Mandukjopaniszad, Gaudapada Karika, Śiwasutry Wasugupty, Bhagawatapurana.

Turija w Mandukja-Upaniszadzie

Mandukja-Upaniszada wyjaśnia stan turija oraz pozostałe w jego kontekście.

Tekst utworu w przekładzie Marty Kudelskiej:

Om, ta odwieczna mantra, jest wszystkim, A oto jej objaśnienie: To, co jest przeszłością, teraźniejszością i przyszłością, jest sylabą Om, Jak i to, co trzy czasy przekracza, jest Om sylabą.

Zaprawdę to wszystko jest brahmanem, Ten oto atman jest brahmanem, Atman cztery stany w sobie zawiera.

Pierwszy stan to Waiśwanara - stan Wspólny Wszystkim, stan czuwania, Z siedmiu członów i dziewiętnastu obliczy się składa, Świadomość jego skierowana jest na zewnątrz, Odbiera niesubtelne przedmioty.

Drugi stan to Taidżasa - Błyszczący, stan marzeń sennych, Z siedmiu członów i dziewiętnastu obliczy się składa, Świadomość jego skierowana jest do wewnątrz, Odbiera subtelne przedmioty.

Sen głęboki występuje wtedy, gdy śniący nie odczuwa żadnych pragnień, Ani nie postrzega żadnych marzeń sennych, Ten trzeci stan to Pradżnia - Świadomość, stan snu głębokiego, Jest on jednolity, w nim tylko świadomość, To stan błogości skierowany tylko na umysł, Odbiera to, co radosne.

I to jest Pan wszystkiego, wszystko jest mu znane, On wewnętrznym strażnikiem i źródłem wszystkiego, Zaprawdę, on jest powstawaniem i zanikaniem każdej istoty.

Czwarty stan - Turija - ani za świadomość do wewnątrz, Ani za świadomość na zewnątrz nie jest uważany, Nie jest nimi dwiema ani sumą świadomości, Nie jest prostą świadomością lub jej brakiem, Stan ten niedostrzegalny, niesprawdzalny, nieuchwytny, Bez własności, niedający się pomyśleć ani zdefiniować, Jest ugruntowaną wiarą w jedynego atmana, Jest zaprzestaniem stawania się, spokojem, pomyślnością, Nie ma w nim dwoistości, To jest właśnie atman, on winien być poznany.

Ten oto atman, wyrażany jako sylaba, jest główną sylabą Om, Wyrażany za pomocą liter, zawiera w sobie cztery części, A składają się na nią litery: A, U, M.

Waiśwanara jest stanem czuwania, Przyporządkowana jest mu pierwsza litera: A, Z powodu przenikania wszystkich liter i bycia pierwszą, Ten, kto to pozna, osiąga wszystko, co pożądane, Staje się pierwszym.

Taidżasa jest stanem marzeń sennych, Przyporządkowana mu jest litera: U, Z powodu jej wspaniałości i bycia pośrodku, Ten, kto to pozna, rozszerza swą wiedzę, Staje się zrównoważony wobec wszystkiego, W jego rodzie nie pocznie się nikt, kto nie jest znawcą brahmana.

Pradżnia jest stanem snu głębokiego, Odpowiada mu trzecia litera: M, Z powodu jej wymierzalności i wchłaniania, Ten, kto to pozna, odmierza wszystko, I w nim wszystko się rozpływa.

Czwarty stan, który w sobie części nie zawiera, to jest Turija, To jest zaprawdę sylaba Om, Jest on niesprawdzalny, jest zaprzestaniem stawania się, To stan pomyślności, sam jeden, bez drugiego, To jest właśnie atman, Kto poznał atmana, wchodzi w atmana poprzez atmana.