Jadźńawalkja

Mędrzec Jadźńawalkja (Sanskryt: याज्ञवल्क्य) z Mithili był legendarnym mędrcem wedyjskich Indii, uważanym za autora Śatapatha Brahmana (włączając w to Bryhadaranjaka Upaniszad), a także Jogajadźńawalkja Samhity i Jadźńawalkja Smryti. Jest on także ważną postacią występującą w Upaniszadach.

Życie

Zgodnie z indyjską tradycją był on synem mędrca Devarāta i wychowankiem mędrca Wajśampajana. Pewnego razu Waishampayana rozgniewał się na Jadźńawalkję, gdyż pokazywał on zbyt dużo dumy będąc zdolniejszym niż inni uczniowie. Rozgniewany nauczyciel kazał swemu uczniowi oddać całą wiedzę Jadźurwedy jaką mu przekazał.

Zgodnie z żądaniem Guru Jadźńawalkja zwymiotował całą wiedzę jaką posiadł od nauczyciela w formie zjedzonego pokarmu. Inni uczniowie Waiśampajany przybrali formę kuropatw i zjedli zwymiotowany pokarm będący wiedzą, a oni byli żądni zyskania jej.

Sanskryckie słowo oznaczające kuropatwę to "Tittiri". Jako Tittiri (bażant) ptaki zjadły tą Wedę, dlatego jest ona nazywana Taittirija Jadźurweda. Znana jest także jako Kryszna Yajurveda lub Czarna Jadźurweda ze względu na to, że została zwymiotowana. Taittiriya Samhita należy więc do tej Jadźurwedy.

Jadźńawalkja postanowił po tym nie mieć żadnego ludzkiego guru. Zaczął więc wielbić Boga Słońca, Surję. Jadźńawalkja wielbił i wychwalał Słońce, mistrza Wed, po to aby otrzymać nowe porcje Wedy, nieznane jego wychowawcy, Waiśampajanie.

Bóg Słońca zadowolony z pokuty Jadźńawalkji przybrał formę konia i obdarzył mędrca nowymi częściami Jadźurwedy nieznanymi dotąd nikomu. Ta część Jadźurwedy nazywa się Śukla Jadźurwedą lub Białą Jadźurwedą ponieważ została dana przez Słońce. Znana jest ona także jako Wadźasaneja Jadźurweda, ponieważ została rozwinięta z wielką szybkością przez Słońce które przybrało formę konia. W sanskrycie określenie "Wadźi" znaczy koń. Jadźńawalkja podzielił tą Wadźasajana Jadźurwedę na piętnaście rozdziałów, z których każdy zawierał po 100 Mantr Jadźurwedy. Uczniami tej Jadźurwedy byli mędrcy tacy jak Kanwa, Madhjandina i inni.

Jadźńawalkja poślubił dwie żony. Jedną z nich była Maitreji a drugą Katjajani. Z tych dwóch Maitreji była Brahmawadini (tą, która jest zainteresowaną wiedzą o Brahmanie). Gdy Jadźńawalkja chciał podzielić swój majątek pomiędzy dwiema żonami, Maitreji zapytała, czy może stać się nieśmiertelną przez bogactwa. Jadźńawalkja odparł, że nie ma nadziei na nieśmiertelność przez bogactwo i że stałaby się jedynie jedną z tych, którym się dobrze żyło na ziemi. Gdy to usłyszała, poprosiła męża o nauczenie jej tego co uważał za najlepsze. Wtedy Jadźńawalkja opisał jej wspaniałość Absolutnej Jaźni, naturę Jej istnienia, sposób osiągnięcia nieskończonej wiedzy i nieśmiertelności, etc. Ta nieśmiertelna rozmowa pomiędzy Jadźńawalkją a Maitreji jest zapisana w Bryhadaranjaka Upaniszadzie.

Mądrość Jadźniawalkji jest głębiej ukazana w Bryhadaranjaka Upaniszadzie gdzie daje nauki swej żonie Maitreji i Królowi Dźanaka. Uczestniczy on także w zawodach zorganizowanych przez Dźanakę, mających na celu wyłonienie najlepszego Brahma Dźńani (znawcy Brahmana). Jego intelektualne dialogi z Gargi (wyuczonego intelektualistę z tamtych czasów) tworzą piękny rozdział wypełniony wieloma filozoficznymi i mistycznymi pytaniami i odpowiedziami w Bryhadaranjaka Upaniszadzie. Na końcu Jadźńawalkja powziął Widwat Sanjasę (wyrzeczenie po osiągnięciu wiedzy o Brahmanie) i udał się do lasu.

Jadźńawalkja był jednym z najwspanialszych mędrców w historii. Jego nauki zawarte w Upaniszadach (Bryhadaranjaka Upaniszadzie) stanowią prawdziwy klejnot koronny wśród najwyższych nauk o Brahmanie.

Prace

Jeśli opisy zawarte w Śataptha Brahmana i Bryhadaranjaka Upaniszadzie są prawdziwe, Jadźńawalkja wniósł niezwykle wiele do filozofii, włączając w to znaną naukę "neti neti" oraz astronomię, opisującą 95-letni cykl synchronizujący ruchy słońca i księżyca. Został on opisany jako największy brahmadźńani przez wszystkich mędrców na zawodach zorganizowanych przez Dźanakę.