Dikszan - jak rozpoczyna się Praktykę Jogi?

(Hridaya nr 4)

Jeśli uważnie przestudiujesz całość podręcznika Patańdźalego zwanego "Jogasutra" zauważysz, że klasyczny zbiór nauki o podążaniu ścieżką podzielony jest na cztery części czy serie nauk. Okazuje się, że wszystkie tradycje i szkoły duchowe od Egiptu po Indie dzieliły całość swoich nauk i praktyk na cztery serie. Oto klasyfikacja etapów na Ścieżce jest przed Tobą odkryta, gdy uzmysłowisz sobie, że początek jest na początku, a koniec na końcu. Razem mamy cztery ćwiartki spirali, która prowadzi wzwyż, do głębi, do Światła, Miłości, Mądrości i Prawdy.

Cztery Kręgi, rozdziały czy stopnie ukazywane są również przez Mistrzów Zen, a także w Szkole Misterium, którą założył Jezus: 12-tu najbliższych uczniów stanowiło najbardziej Wewnętrzny Krąg, 72 dalszych uczniów to Jego Wyższy Krąg, 500 uczniów to jego Zaawansowany Krąg, zaś cała reszta uczniów, a były ich tysiące, to Krąg Nauki. Cztery stopnie zawarte w "Jogasutrach" Patańdźalego nazywane są następująco:

1. Samadhi-padah, czyli Ścieżka Skupienia w Świetle; Krąg Nauki;
2. Krija-padah, czyli Ścieżka Wewnętrznego Działania, Rytuału;
3. Wibhuti-padah, czyli Ścieżka Cudownej Mocy; Krąg Wyższy;
4. Kaiwalja-padah, czyli Ścieżka Ostatecznego Wyzwolenia.

Istotne słowa takie jak samadhi, krija, wibhuti i kaiwalja, to tematy przewodnie, a jednocześnie środek (metoda) i cel praktykowania w każdej z poszczególnych klas jogi.

Czy możesz rozpocząć podróż od razu od trzeciej lub drugiej klasy? Jeśli jesteś osobą przygotowaną należycie, która przejawia wszelkie właściwości adepta, który daną klasę zakończył, to niewątpliwie, nie ma żadnych przeciwwskazań. Szczegółowo jednak chciałbym rozwijać te pojazdy od początku - i nawet jeśli odkryjesz, że jesteś już daleko poza klasą pierwszą - to jednak ujrzysz całą Ścieżkę.

Ufam, że szerokie analogie pomiędzy różnymi duchowymi tradycjami bardzo ułatwią otwarcie umysłu i zrozumienie, że wszyscy ludzie Ducha wędrują tą samą Ścieżką - Odwieczną Drogą Bożej Mądrości, Miłości i Prawości. Ideały takie jak Czystość, Oddanie, Sprawiedliwość, Prawda, Miłość, Mądrość, Błogość, wszystko to są Dewaty, jaśniejące niebiańskie ucieleśnienia, Anioły Boże, których świadomość w istocie osiągamy jako poziom wewnętrznego wzrostu. Harmonia z Naturą, Czyste Sumienie to zapewne najpierwsze Aniołki jakie przyjdzie zapoznać Pielgrzymowi.

Samadhi to joga Pierwszego Kręgu Wtajemniczenia. Możesz tak to identyfikować, że pierwsza ćwiartka kręgu stanowi taką odmianę praktykowania, która nazywa się SAMADHI JOGA. Wielu Nauczycieli Duchowych identyfikuje tutaj nawet jogę z samadhi i używa tych pojęć zamiennie. Skupienie się (samadhi) jest pewną formą zjednoczenia, unifikacji (jogi), można to tak rozumieć.

Pierwsze cztery wersety "Jogasutr" wprowadzają zasadniczo w całokształt nauk jak i w esencję tego, czym Szkoła Misterium zajmuje się od początku nauczania i praktykowania. Może będzie właściwym przytoczenie tych wersetów i czytelnej, spolszczonej transkrypcji, aby mieć tak zwany fundament. Oto jest tekst w sanskrycie, w polskiej transliteracji:

1. ATHA YOGANUŚ ASANAM
2. YOGAŚ ĆITTA WRYTTI NIRODDHAH
3. TADA DRASZTUH SWARUPE WASTHANAM
4. WRYTTI SWARUPJAM ITARATRA

Najprostszy przekład tych słów można zawrzeć w następujących słowach:

1. Nauczanie jogi rozpoczyna się od inicjowania.
2. Jogą nazywamy powstrzymanie (powściągnięcie) wszelkich zjawisk (działań, tworzyw) świadomościowych.
3. Kiedy zjawiska świadomości zostają powściągnięte (poddane kontroli) wtedy Świadek (Draszta; Widz; ten, który postrzega bezpośrednio, przy pomocy intuicji) utrzymuje się w swojej własnej naturze.
4. Draszta (Świadek, Widz, Jaźń) w innym wypadku, czyli gdy nie jest w swym własnym kształcie, ma naturę wspólną ze zjawiskami (działaniami, tworzywami) świadomościowymi.

Jednoznaczne lub jednobrzmiące tłumaczenie tych sanskryckich słów nie jest możliwe gdyż jest to język bardzo bogaty i wieloznaczny. Dla mistyka jest to pole do rozmaitych odkryć i metafor. W istocie Świat Ducha, a nawet Świat Psychiczny słowami można tylko przybliżyć. Bogactwo znaczeń i treści stojących za prostymi wersetami pozwala odkrywać głębię Ścieżki ludziom na różnych stopniach Poznania (Wedy, Gnozy). Jest to więc tekst mistyczny, wymagający opisu, objaśnień, wnikania i głębokiego pojmowania. W tej lekcji zajmujemy się wszak tylko czterema wersetami.

Słowo ATHA znaczy "I" w sensie inicjowania, wprowadzenia, w sensie nastania czegoś nowego. Wprowadzeni zostajemy w to czego nie znamy. Właściwym słowem używanym przez Nauczycieli jest Dikszan, które zawiera pięć szacownych znaczeń: inicjacji (zapoczątkowania), wprowadzenia, przyjęcia, błogosławieństwa i przekazu. Analogicznie sufi używają perskiego słowa Bayat - wtajemniczenie, wprowadzenie, ślubowanie, przyłączenie się.

Całość tekstu Patańdźalego to zbiór aforyzmów, powiedzeń dla nauczających jogę, którzy otrzymali ją z przekazu, czyli zostali pouczeni. Anuśasana rozumie się jako przekazywanie nauki, nauczanie, właśnie w sensie wygłaszania kazań. To, co robił Jezus czy Kryszna było w istocie swej nauczaniem. Jest to przyjęcie postawy odpowiedniej, aby przekaz wibracji mógł do nas przypłynąć.

Wskazówki o tym jak nauczać i o czym nauczać adeptów jogi, główne tematy wykładów (kazań) zawarte są właśnie w "Jogasutrach" Patańdźalego. Możesz odkryć, że jest to podręcznik dla nauczających jogi, czyli dla kompetentnej osoby Aćarji - Nauczyciela. Skróty myślowe, dużo treści w niewielu słowach i w z pozoru oderwanych od siebie wersetach wynikają stąd, że Patańdźali adresował tekst do osób znających całą ścieżkę jogi zarówno z przekazu jak i z autopsji. I tylko takie osoby władne są to interpretować!

Jak uczy mój Guru istotą słowa ATHA jest wytworzenie odpowiedniego nastroju dla przekazu inicjacji. Wprowadzenie godnej i podniosłej atmosfery jest tym kluczem. Wtedy dopiero możliwy jest prawdziwy przekaz jogi - całych ścieżek nauk i praktyk.

Wewnętrznie, na poziomie wibracji czy archetypu dźwięku jaki płynie ze słowami starożytnego języka, to co zewnętrznie rozumie się jako nauczanie jest postawą imienia (wibracji, dźwięku), gdzie asana to dosłownie "siedzenie", a nam to rdzenna sylaba oznaczająca "słowo, dźwięk, wibrację", a także "imię". Rdzeń anuś wskazuje na objawienie, przenikanie, powiązanie. Sylaba NAM używana w odpowiedni sposób jest wibracją oczyszczającą, rozwijającą i wzmagającą pracę tzw. Trzeciego Oka wewnątrz naszej głowy.

ASANA, czyli "siedzenie" jest właśnie dosłowną pracą, którą wykonujesz na zajęciach związanych z jogą czy jakąkolwiek autentyczną szkołą duchowego rozwoju. Właściwym sposobem do tej wstępnej pracy jest siedzenie skrzyżne (sukhasana) lub klęczne (wadźrasana). Kręgosłup powinien być spionizowany, a zwyczajnie mówiąc - siedzimy prosto. Nie jest to napisane, ale z przekazu tak wynika. Guru siedzi skrzyżnie lub klęcznie lub w podobnej pozycji. Idealnie jest siedzieć tak jak Mistrz Nauczyciel. Nawet patrząc na religie Wschodu, z chrześcijaństwem włącznie, to wszyscy praktykują siedząc klęcznie lub skrzyżnie. Przy innej okazji dowiesz się o zdrowotnych i duchowych korzyściach wynikających z tego sposobu siedzenia.

Nam wskazuje, że nauczanie przychodzi ze słowa, z dźwięku, z wibracji, z imienia. Wszak również Jezus podaje, że: "Słowo moje, które wypowiedziałem do Was, ono to oczyściło Was". Mówione słowo, które się słucha jest bardzo istotną częścią studiów, dlatego też ciągle robimy seminaria i warsztaty Laja Jogi lub Sufi lub jeszcze inne dla odpowiednich Filii Zakonu Himalaya.

ANUŚ wskazuje, że w postawie siedzenia i słowa pojawia się coś przenikającego, co objawia się nam. Jest to więc sposób, który w istocie rzeczy nas wzbogaca. Osiągamy rozjaśnienie tak, że wchodzimy w nowe dziedziny pojmowania, zrozumienia i odczuwania oraz, co może być najważniejszym - wchodzimy w nowy sposób życia, w przestrzeń zwyczajnego życia duchowego.

Całość, czyli YOGANUŚASANAM informuje nas i obwieszcza nam Pojednanie z Objawiającym się Słowem, a z innej strony Jednoczenie Dźwięku, Siedzenia i Zrozumienia. Aspekt jogi jako ujarzmienia - jak to tłumaczą niektórzy autorzy - pojawia się kiedy myślisz o kilkugodzinnym siedzeniu na wykładzie czy w czasie praktyki. Samo to siedzenie jest esencją wielu szkół duchowych. Chociażby zen lub sufi ofiarują od początku właśnie taką metodę. Pierwsi chrześcijanie mieli zwyczaj siedzieć klęcznie (nie było wtedy klęczników ani ławek) w czasie swoich mistycznych nabożeństw. Tak odkrywa się całe Misterium Himalaya.

Tomy komentarzy napisano o znaczeniu Pojednania (Komunii, Zjednoczenia), o znaczeniu Objawienia, o znaczeniu Siedzenia i oczywiście o Imieniu (Słowie, Dźwięku, Wibracji). W tych krótkich lekcjach nie sposób powtórzyć dzieł wedantyjskich, buddyjskich czy chrześcijańskich, które dotyczą tych tematów.

Istotne nauki o uspokojeniu czy wyciszeniu podane są w drugim wersecie. Tłumaczy się ten werset w formie definicji procesu jogi jako "zatrzymanie myślącego umysłu". To, co jest postrzegane i uświadamiane (ĆITTA) zostaje poddane pod kontrolę (czyli uspokojone). Wszelkie WRYTTI (czyt. Writti), czyli zjawiska lub działania pojawiające się w polu świadomości (uświadamiane), czy postrzegane zostają powściągnięte. Joga jest tutaj zdefiniowana jako powściągnięcie bądź uspokojenie całego bałaganu i chaosu w polu naszej uwagi, czyli we wszystkich aspektach naszej psychiki, niższej duszy czy podświadomości.

NIRODDHA to stan, w którym coś się "nie rodzi", nie powstaje. Powściągnięcie oznacza tutaj raczej "nie powstawanie". Świadomość zaczyna osiągać stan BYCIA, czystego Istnienia. ĆITTA to ta sama świadomość, naga uwaga, stan BYCIA TUTAJ I TERAZ. Obserwator (Draszta) patrzy i jest patrzeniem, jest istotą postrzegającą, nie uwarunkowaną przemijalnymi zjawiskami tego przemiennego świata. Joga to spokój pośród światowych zmian i przemian.

Osiąganie własnej, przyrodzonej Pierwotnej Natury to trzeci temat naszego wprowadzenia do jogi. Świadomość Obserwatora, Świadek Wierny (Drasztr/a) osiąga swój oryginalny, pierwotny kształt, co zwie się SWARUPA. Stawanie się Sobą Samym lub osiąganie Prawdziwego Siebie to tematy tutaj wiodące.

AVASTHANAM sugeruje unieruchomienie, ustalenie lub ustanowienie, coś co jest wieczno-(AVA)-trwałe-(STHA). Jest to stan, w którym się pozostaje, w którym się przebywa. Zrozum, że jest to stan powściągnięcia, czyli uspokojenia wszelkiego zamętu, chaosu, gdy wszelkie zjawiska ustają. Interpretatorzy oddają więc ten werset jako wskazanie: "Wejdź w stan odwiecznej, kosmicznej ciszy" lub "Zanurz się w Oceanie Wiecznego Milczenia". Można rzec: Po prostu Bądź. Ćwiczmy Bycie Tutaj i Teraz.

SVARUPA - dosłownie Jaźniokształt czy Jaźnioforma to naczynie, w którym Świadek (Draszta), czyli Obserwator, Ten, Który Postrzega, zaczyna mieszkać. Jest to analogia do mistycznego pojęcia Domu Ojca, który jest blisko, w chrześcijańskiej gnozie. Tam należy wejść jakby do pomieszczenia wewnątrz, aby się modlić czy medytować. Wnijdź do swej izdebki i zamknij drzwi! Zamknięte drzwi oznaczają, że nie wpuszcza się niczego ze świata zewnętrznego.

Odkrywanie tego Prawdziwego Siebie następuje zwykle przez zapytywanie się: "KIM JESTEM?" (Ko Ham?). Kto pyta? Właśnie czysta świadomość Świadka, Tego Który Jest, zapytuje. Kogo zapytuje? Jeśli myśli dają odpowiedzi w formie myśli to nie jesteś sobą, w swym prawdziwym kształcie. Jeśli napływa tylko więcej błogości i ciszy, wtedy Pytający i Zapytywany są jednością. Zlewasz się w swoją prawdziwą Naturę Światła Świadomości. Oto właściwa odpowiedź.

DRASZTA, czyli Widz, JAŹŃ, w innym wypadku czyli gdy nie jest w swym własnym kształcie, utożsamia się z różnorakimi zjawiskami przemijającymi. Doświadczasz wtedy siebie jako stanu zjawiskowego i przeżywasz zdarzenia przemienne jako siebie. Jest to stan pogrążenia w złudzeniu, w iluzji. Jest to też część procesu jogi. Widz wszystko przeżywa i wszystkiego doświadcza mając naturę tego, co przeżywa, czyli stając się tym. Wtedy ty jesteś twoim bólem lub twoją przyjemnością. Jest to pełna konfirmacja i doświadczanie życia - ze wszystkim, co ono przynosi. Taka jest lekcja czwartego wersetu.

Werset trzeci lub czwarty przynoszą już dwa odmienne kierunki pracy nad sobą:

1. Oddzielenie od zjawisk świadomości i osadzenie się w głębi samego siebie. Bycie ponad światem i ponad zmiennościami.
2. W pełni świadome zanurzenie się we wszystkich zjawiskach życia i całkowite doświadczenie tego, co przychodzi (WRYTTI SWARUPYAM). Mówi się tutaj globalnie o dwóch ścieżkach jogi tak zwanej prawej ścieżce i lewej ścieżce. W istocie, dzięki praktykowaniu, obie prowadzą do tego samego celu.

ĆITTA - Świadomość płynie jako strumień myśli, emocji i instynktów ukształtowanych przez materię, tworzywo (WRYTTI) zjawiskowego świata materialnego (w tym psychicznego). Draszta - Jaźń, Widz najpierw jest małym ja - ograniczonym czasem, przestrzenią i własnymi uwarunkowaniami, a później staje się Wielkim Prawdziwym JA - w swym własnym kształcie. Musi tylko dobiec kresu nieświadomość wszelkich ograniczeń, a uświadomienie sobie pierwotnego potencjału natychmiastowo wyzwala Świadka z ograniczeń jakie nałożone są na jego prawdziwą, pierwotną naturę.

Inicjuje się Widza na subtelnym planie Czystej Świadomości w istotny element poznającej Natury. Oto wprowadzenie w podstawy, które naprawdę zawarte są ledwie w tych czterech wersetach:

1. ATHA YOGANUŚ ASANAM
2. YOGAŚ ĆITTA WRYTTI NIRODDHAH
3. TADA DRASZTUH SWARUPE WASTHANAM
4. WRYTTI SWARUPJAM ITARATRA.

Wersety te, co ciekawe, są prawem analogii jakby wstępem, wskazówką dla adeptek i adeptów pragnących przygotować się do praktyki w kolejnych czterech wielkich Kręgach Nauczania Jogi, co odpowiednio daje czworaki pojazd przygotowywania się do wielkiej podróży duchowej po boskiej, słonecznej ścieżce wtajemniczeń duchowych. Praktyka każdego z kolejnych czterech wstępnych wersetów jest zaprawdę dobrym przygotowaniem do całej ścieżki mistyki duchowo-religijnej jaką w swej istocie jest joga:

Ćatur Maha-Joga (Cztery Kręgi Wtajemniczenia Wielkiej Jogi Pana Śiwy):

1. Samadhi-joga
2. Krija-joga
3. Wibhuti-joga
4. Kaiwalja-joga

Oto i wielkie kręgi wedyjskiej Laja Jogi linii przekazu Himalaya! Hum!

Himalaya Swami