Bhaiszadźja
Bhaiszadźja dosłownie "Uzdrowiciel", "Uzdrowienie", "Lekarz i Lekarstwo" - w skt. भैषज्यगुरु Bhaiṣajyaguru; tyb. སངས་རྒྱས། སྨན་བླ།, Wylie sangs rgyas sman bla, czyt. Sandzie Menlha; chiń. 藥師 Yàoshī; kor. 약사여래 Yaksa Yorae; jap. 薬師如来 Yakushi Nyorai; ang. potocznie "Medicine Buddha" – leczniczy, uzdrawiający aspekt buddy. Najwcześniejsze wzmianki znajdujemy w Sutrze Buddy Medycyny Bhaiṣajya-guru-vaidūrya-prabha-rāja Sūtra (भैषज्यगुरुवैडूर्यप्रभाराज सूत्र) czyli "Sutra Zasług Podstawowych Ślubowań Mistrza Uzdrawiania, Tathaghaty Promieniującego Lapis Lazuli".
Postać Bhaiszadźja występuje w szkołach buddyzmu tybetańskiego i przedstawia się go jako ciemnoniebieską postać (w odcieniu lapis lazuli), która w lewej ręce trzyma miseczkę z lapis lazuli czyli z kamienia widura zawierającą nektar długiego życia, amrytę, w prawej zaś w geście szczodrości kwiat arura (łac. nazwa: Emblica officinalis). Postać popularna od VII wieku również w buddyzmie japońskim. Jest to również centralna postać w tradycyjnej medycynie tybetańskiej, gdzie praktyki duchowe uznawane są za jedną z terapii.
Dwanaście ślubowań
Zgodnie z Sutrą Buddy Medycyny, Guru Medycyny wkraczając na ścieżkę bodhisattwy, przyjął dwanaście ślubowań:
- iluminować niezliczone krainy, umożliwiając wszystkim istotom stanie się buddami medycyny;
- posiadać ciało w kolorze lapis lazuli;
- zaspokajać potrzeby wszystkich istot, tak aby żadnej nie brakowało tego, co niezbędne do życia;
- prostować heretyckie poglądy i inspirować czujące istoty do wkraczania na ścieżkę bodhisattwy;
- pomagać czującym istotom w przestrzeganiu wskazań, nawet jeśli uprzednio je złamały;
- leczyć istoty urodzone z deformacjami i niepełnosprawnością;
- przynosić ulgę ubogim i chorym;
- kobietom, które tego pragną, pomóc odrodzić się w ciele mężczyzny;
- pomagać cierpiącym z powodu urojeń i chorób umysłowych;
- przynosić ulgę więźniom i skazańcom;
- zaspokajać głód i pragnienie czujących istot;
- pomagać ubogim, którym brakuje ubrań, cierpiącym z powodu much, komarów, upału bądź zimna.